Program „Opieka wytchnieniowa” – edycja 2023 adresowany jest do członków rodzin lub opiekunów sprawujących bezpośrednią opiekę nad dziećmi z orzeczeniem o niepełnosprawności oraz osobami posiadającymi orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie traktowane na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, którzy wymagają usług opieki wytchnieniowej, zwanych dalej „uczestnikami Programu”.
Usługi opieki wytchnieniowej przysługują w przypadku zamieszkiwania członka rodziny lub opiekuna, o których mowa w ust. 1, we wspólnym gospodarstwie domowym z osobą niepełnosprawną i sprawowania całodobowej opieki nad tą osobą niepełnosprawną.
Opieka wytchnieniowa ma za zadanie odciążenie członków rodzin lub opiekunów osób niepełnosprawnych poprzez wsparcie ich w codziennych obowiązkach lub zapewnienie czasowego zastępstwa. Dzięki temu wsparciu osoby zaangażowane na co dzień w sprawowanie opieki dysponować będą czasem, który będą mogły przeznaczyć na odpoczynek i regenerację, jak również na załatwienie niezbędnych spraw. Usługi opieki wytchnieniowej mogą służyć również okresowemu zabezpieczeniu potrzeb osoby niepełnosprawnej w sytuacji, gdy opiekunowie z różnych powodów nie będą mogli wykonywać swoich obowiązków.
Podstawą prawną Programu jest art. 7 ust. 5 oraz art. 13 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o Funduszu Solidarnościowym.
Głównym celem Programu jest wsparcie członków rodzin lub opiekunów sprawujących bezpośrednią opiekę nad:
1) dziećmi z orzeczeniem o niepełnosprawności;
2) osobami niepełnosprawnymi posiadającymi:
a) orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności albo
b) orzeczenie traktowane na równi z orzeczeniem wymienionym w lit. a, zgodnie z art. 5 i art. 62 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 573, z późn. zm.).
– poprzez możliwość uzyskania doraźnej, czasowej pomocy w formie usługi opieki wytchnieniowej.
1. Program jest realizowany w dwóch formach:
1) świadczenia usług opieki wytchnieniowej w ramach pobytu dziennego w:
a) miejscu zamieszkania osoby niepełnosprawnej,
b) ośrodku wsparcia,
c) innym miejscu wskazanym przez uczestnika Programu lub Realizatora Programu, spełniającym kryteria dostępności, które otrzyma pozytywną opinię gminy/powiatu,
d) domu pomocy społecznej na podstawie przyjętej przez gminę lub powiat uchwały,
e) w przypadku braku możliwości realizacji opieki wytchnieniowej w miejscach, o których mowa w lit. a-d, istnieje możliwość zrealizowania opieki wytchnieniowej w centrum opiekuńczo-mieszkalnym (COM), w przypadku posiadania wolnych miejsc;
2) świadczenia usług opieki wytchnieniowej w ramach pobytu całodobowego w:
a) ośrodku wsparcia,
b) ośrodku/placówce wpisanej do rejestru właściwego wojewody zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym,
c) innym miejscu wskazanym przez uczestnika Programu lub Realizatora Programu, spełniającym kryteria dostępności, które otrzyma pozytywną opinię gminy/powiatu,
d) domu pomocy społecznej na podstawie przyjętej uchwały przez gminę lub powiat,
e) w przypadku braku możliwości realizacji opieki wytchnieniowej w miejscach, o których mowa w lit. a-d, istnieje możliwość zrealizowania opieki wytchnieniowej w centrum opiekuńczo-mieszkalnym (COM), w przypadku posiadania wolnych miejsc.
Limit godzin usług opieki wytchnieniowej finansowanych ze środków Funduszu przypadających na jedną osobę niepełnosprawną w danym roku kalendarzowym wynosi nie więcej niż:
1) 240 godzin dla usług opieki wytchnieniowej świadczonej w ramach pobytu dziennego; oraz
2) 14 dni dla usług opieki wytchnieniowej świadczonej w ramach pobytu całodobowego.
Uczestnik Programu, któremu przyznano pomoc w postaci usług opieki wytchnieniowej nie ponosi odpłatności za realizację usług w ramach Programu.
Gmina kwalifikuje do przyznania/przyznaje usługi opieki wytchnieniowej na podstawie Karty zgłoszenia do Programu, której wzór stanowi załącznik nr 7 do Programu.